MMA REFEREE
MMA Orta Hakem (Referee) taşıması gereken özellikler
* Orta hakemde aranan en önemli özellik geçmişinde en az 2 Yıl müsabaka tecrübesi olmasıdır.
* Bedence güçlü ve dayanıklı,pozisyonları iyi gören, tutarlı, güvenilir, sabırlı,otoriter,
disiplinli,Tarafsız, dürüst,kesin, çabuk ve baskı altında doğru karar verebilme,
başkalarını etkileyebilme yeteneklerine sahip kimseler olmaları gerekir
* Sporcularının sağlıklı bir şekilde müsabaka yapmaları ve sakatlanmamaları için yapılan tüm teknikleri bilmeleri ve vakıf olmaları gerekmektedir
* Ulusal ve Uluslararası MMA müsabaka talimatlarını ve kuralları uygulamak,
* Yardımcı yan hakemler ile işbirliği içinde müsabakayı yönetmek,
* Yardımcı hakemleriyle koordinasyonunu sağlamak,
* Sporcuların ciddi sakatlandığı yada ihtimali durumlarında maçı durdurarak, tedavi edilmelerini ve tedavisi yapılan sporcuları tekrar oyuna girmelerini sağlamak yada maçı bitirmek
* İhtar veya ihraç gerektiren bir ihlali yapan sporcuyu anında cezalandırmak,
Kontroller (Maç başlamadan önce)
Müsabaka alanı kontrolü
-Maçlar öncesi müsabaka alanını kontrol etmesi
- Kafesin köşelerde dışa açılan 2 kapısı olmalı ve kilitleri çalışır durumda olmalı
- Kafes telleri üzerinde kopuk veya sporcuyu yaralayıcı herhangi bir madde olmamalıdır
- Kafesin branda örtüsü ve alanının esnekliği kontrol edilmesi
- Kafesin bütünlüğünde müsabıkların hareketlerine engelleyecek herhangi bir şey olmamalıdır
- Sporcuların duracağı kırmızı ve mavi renk köşeleri belirlenmiş olmalı
- Yetkisi olmayan kişilerin müsabaka alanına girmemesini sağlamak
Sağlık Personeli kontrolü
- Orta Hakem Doktor ve Ambulans olmadan maçları başlatmamalı
- Ring doktoru müsabaka alanını görebileceği yakın bir yerde bulunmalıdır. Sakatlanma durumunda sporcunun devam edip edemeyeceğine yalnızca doktor karar verir. Doktor kararıyla maçtan ayrılan sporcu turnuva boyunca hiçbir şekilde müsabakaya tekrar katılamaz.
Sporcu kontrolü
Sporcuları müsabaka alanına girince
Ssporcuların giysilerinin ve kullandıkları malzemelerinin uygunluğunu kontrol etmek
- Sporcuların müsabakaya uygun kıyafetlerini,koruyucu malzemelerini,el ve ayak tırnaklarını,vücudunda veya yüzünde kaydırıcı kimyasal madde olup olmadığını kontrol eder
Musabaka Başlama esnasında yapılması gerekenler
- Hakem sporcuları müsabaka alanının ortasına davet eder
- Hakem ,sporculara kuralları uygulamalarını ve komutlarını dinlemelerini söyler
- Sporcular el sıkışırlar , eldivenlerini tokuştururlar. Bu uygulama sportif ve dostça rekabetin bir göstergesidir
- Hakem sporcuları köşelerine gönderir
- Hakem başlama komutu (Fight) vermeden önce yan hakemlere ve zaman tutucu hakeme hazır olmaları için Ready komutu verir
- Sporculara Ready komutu ile hazır olduklarını gördükten sonra Fight komutu ile maçı başlatır
-Maç Fight komutu ile başlar Stop komutu ile durur
Musabaka esnasına Orta Hakemin dikkat etmesi gerekenler
- Hakem maç esnasında uygun ve her an müdahale edebilecek mesafede durması gerekir
- Pozisyonları en net açıda görebilecek yerde bulunmalıdır
-Sporculara vereceği komutlar veya uyarıları yüksek sesle ve anlaşılabilir olmasına gerekir
-Hakem bir olaya müdahale ederken diğer sporcunun pozisyon avantajını bozmaması gerekir
Sakatlanmalar
Sporculardan herhangi birinin sakatlanması durumunda müsabaka, sakatlanan sporcunun maça devam edip edemeyeceğine ilişkin müsabaka doktorunca bir karar verilene kadar durdurulmalıdır. Doktor ringe geldiğinde sakatlığın tedavi gerektirip gerektirmediğine karar verir ve bu tedavi iki dakikayı geçmemelidir. Bu çerçevede gerekli tüm tedaviler iki dakika içinde tamamlanmalıdır.
Sakatlanma ciddi boyuttaysa ve doktor tedavisi gerektiriyorsa, doktor maçın sona ermesi gerektiğini söyleyebilir. Maçın bir sakatlanma yüzünden durdurulması gerekiyorsa hakemler,
sakatlanmaya kimin neden olduğu,kasıtlı bir sakatlama olup olmadığı,
sakatlanan sporcunun kasıtlı hatası olup olmadığı,sakatlanmanın kurallara aykırı bir tekniğin kullanılması sonucunda meydana gelip gelmediği,sakatlanmamış sporcu herhangi bir kural ihlali yapmadıysa, bu sporcunun hükmen galip sayılıp sayılamayacağı,sakatlanmamış sporcu kural ihlali yaptıysa, sakatlanan sporcunun hükmen galip sayılması ve sakatlanmamış müsabıkın da diskalifiye edilmesi hususlarında karar verirler.
Ayrıca, müsabaka doktorunun sakatlanan sporcunun müsabakaya devam edebileceğini bildirmesi durumunda hakemler, müsabakanın devam edip etmeyeceği yönünde bir karar verirler.
sporculardan birinin sakatlık durumunda hakem diğrer sporcuyu beklemesi için köşesine gönderir
Musabaka alanını içine sadece doktorun girmesine müsade edilir
Uyarı ve Cezalar
- Maç boyunca bütün raundlar da uyarı cezası verilebilir.
1.Sözlü Uyarı
- Hakem sözlü uyarılarda maç akışını bozmayabilir
2. Resmi Uyarı
- Sporcu Hakemin uyarılarına rağmen devam ederse bir sonraki aşamada ceza puanı vereceğini belirtir
3.Ceza puanı -1
Devam etmesi durumunda orta hakem, ceza puanını vermek için önce maç süresini gösteren saatin durdurulmasını ister (Time Stop), yan hakemler ve masa hakeminin göreceği şekilde müsabaka ceza puanını anlaşılır ve yüksek sesle bildirir.
4.Diskalifiye
- Sporcunun yapmış olduğu ağır yasaklardan dolayı yada üçüncü kez (-1) Puan alması sonucunda diskalifiye edilir
- Sporcunun diskalifiye edilmesi durumunda Orta hakem tereddütte kalırsa.Yan Hakem veya Baş Hakemden yardım alabilir
- Stop” komutundan sonra rakibe vurarak sakatlamak,
- Sporcunun hakemlere, rakibine veya antrenörüne hakaret etmesi veya aşırı saldırgan davranışlarla sportmenlik dışı hareketlerde bulunması
- Diskalifiye olan sporcu alınacak kararla maç veya turnuvadan ihrac edilir
Maçın sona ermesi
Orta Hakem şu kararlar sonucunda müsabakayı sona erdirebilir:
- KO (Nakavt)
Nakavt’ın gerçekleşmesi için rakibin etkisiz hale getirilmesi gerekir. Bu bir darbe ile veya rakibin pes ettirilmesi ile yapılabilir. Darbeden sonra hakem’in 10’a kadar sayması sonucu eğer dövüşçü ayağa kalkamaz yada kalkıpda dövüşecek durumda olmaz ise o zaman müsabaka nakavt ile sonlanır.
Yada dövüşçü minderde pes edilme durumuna sokulduysa, el vurararak yada elini kaldırarak müsabaka nakavt ile bitmiş olur. Kurallara göre bir rauntta üç kere yere düşmekte nakavt durumuna geçmektedir.
- TKO (Teknik Nakavt)
Teknik Nakavtı gerektiren birçok sebep olabilir. Örneğin hakemin araya girip müsabakayı sonlandırması gibi. Eğer hakem, dövüşçünün devam edemeyeceğini sezer ise yada kötü durumda olduğunu anlar ise müsabakayı bitirebilir.
Müsabakada havlu atılırsa da teknik nakavtla sonlanabilir fakat hakem havluyu görmez ise o zaman havlu atışı geçerli olmaz.
Doktor kontrolü sonucu, doktorun devam edemez kararı üzerine de müsabaka teknik nakavtla sonlanabilir. Doktor sakatlık konusunda müsabakayı her zaman bitirme yetkisi vardır.
Eğer A dövüşçü illegal kurallar çerçevesinde rakibi sakatlarsa o zaman mücadeleyi B dövüşçü yani sakatlanan kazanır. Eğer A dövüşçü legal kurallar çerçevesinde B dövüşçüyü sakatlarsa, o zaman mücadeleyi sakatlayan A dövüşçü teknik nakavtla kazanmış bulunur.
- Submission,Tapout (Teslim olma, pes etme)
Dövüşçü eğer bir yerini kaptırıp müsabakada pes edecek duruma geldiyse o zaman bunu ağzıyla seslenerek yada el hareketiyle mindere veya rakibe 3 ve üçden fazla dokanma ve tokatlamayla hakeme pes etme sinyali verilir. Böylece hakem seslenerek iki dövüşçüyü ayırır ve müsabaka sonlanır.
(Alt Minik , Minik ve Yıldızlar Hariç.Gençler,Büyükler,Vetranlar’da Tapout’a izin verilmektedir.
- Judge`s Decision (Hakem kararıyla puanlama)
Müsabaka normal olarak sona erdiğinde 3 hakem tarafından değerlendirilir ve dövüşçülerin darbeleri ile etkin dövüşmesi puanlamaya tabi tutulur. Hangi dövüşçü yüksek puanı aldıysa o kazanır. Burada UFC ile Pride arasında değişik hesaplama vardır. UFC de hakemler aynı boks rauntları gibi raunt raunt değerlendirilir ve beraberlikte verilebilir. Pride müsabakalarında rauntların hepsine bakılır ve ona göre genel puanlama verilir. Buna göre raunt sonunda bir dövüşçü galip ilan edilir.
- Split Decision (Ayrılmış karar)
- Unanimous decision (Aynı fikirde karar)
- Majority Decision (Çoğunluk karar)
- No Contest (Sonuçlanamayan mücadele)
Eğer her iki dövüşçüde illegal harekette bulunduysa duble diskalife hükmüne girerek müsabaka sonuca bağlanmadan hükümsüz olarak biter. Eğer her iki dövüşçüde sakatlanırsa bu durumda devam edemeyecekler ise o zaman müsabaka yine sonuçlanamadan biter.
- Disqualification (Diskalife)
Eğer dövüşçü hakem tarafından üç kere uyarıldıysa o zaman müsabaka diskalife olarak sonlanabilir. Hakem, eğer kural dışı harekette bulunulduysa uyarı vermeden de diskalife’ye başvurabilir.
Forfeit (Ceza olarak kayıp etme)
Dövüşçü uygunsuz zamanda tekmelerse yada darbe atarsa o zaman sporcu ceza olarak müsabakayı mağlup bitirmiş gösterilir. Duruma göre hukuki işlemlerde görülebilir.
Maçın Galibinin ilan edilmesi
Sporculardan birinin yüksek puan alması,rakibini pes ettirmesi,hakem kararı veya karşı sporcunun diskalifiye olması durumunda Orta hakem kazananın elini kaldırarak ilan eder